Wederopstanding van Monilaria “zombiei”

In een vorig artikel schreef ik over een toen net aangeschafte Monilaria sp. SH2211 afkomstig van Kalkgat. Deze Monilaria was op het moment dat ik het kocht nog in zomerrust. Het zag er uit als ee n dood plantje, met slechts wat dode stammetjes, precies zoals een Monilaria er altijd uitziet tijdens de zomerrust. Wat ik op een gegeven moment begon door te krijgen is dat deze plant wel erg lang in zomerrust bleef. Op dat moment waren alle andere winteractieve succulenten al aan het groeien, sommige al aan het bloeien, terwijl deze Monilaria doods bleef. Later bleek dat dit zo’n beetje het geval bleef voor de rest van het groeiseizoen. Het was niet dood, want er begon op een gegeven moment zeer minimaal een klein stukje van een bladpaar tussen de dode omhulsel van het stammetje uit te piepen. Maar eigenlijk ook niet meer dan dan. Het bleef maar sluimeren. Het was niet geheel dood, maar ook niet echt levend. Ondood was voor dat moment de beste omschrijving van de levensvatbaarheid. Reden voor mij deze Monilaria gekscherend Monilaria “zombiei” te noemen, tenslotte wist ik over de naam niet meer dan Monilaria sp. Nu had ik in ieder geval een naam dat een karakteristiek van de plant beschreef.

Ik houd wel van Monilaria’s. Het zijn zulke intrigerende planten, niet alleen in zomerrust maar ook in actieve groei. Geheel in actieve groei, kunnen de geheel ontwikkelde bladeren uitstekend dienen als indicator wat betreft het watergeven. Het bladpaar van een Monilaria zal gaan hangen wanneer de plant dorstig is. De dunne bladeren staan geheel overeind wanneer de plant vocht heeft opgenomen, maar zullen geheel hangen wanneer de plant dorstig is. Soms hangen de bladeren tot op de grond, als het zeer uitgedroogd is, of als het een zeer warme dag is. Een goede indicatie dat het hoogst tijd wordt weer een scheut water te geven. Het zijn immers dorstige planten. En op deze manier kan je ze veilig water geven zonder kans op rotten door overtollig water. Maar een Monilaria heeft wel bladeren nodig om te kunnen vertellen of het behoefte heeft aan water. En mijn Monilaria bleef gedurende een heel jaar stilzwijgend.

Inmiddels is een nieuw winters groeiseizoen weer gepasseerd, en kan ik mededelen dat mijn Monilaria alsnog ontwaakt is. De zombie is opgestaan! Eind augustus 2015 kwamen de eerste stukjes nieuwgroei op de meeste stammetjes. In slechts een paar weken groeiden deze uit tot mooie ‘konijnenoortjes’, zoals je mag verwachten van een gezonde Monilaria.

De foto van mijn plant in het voorgaand artikel liet de plant zien zoals het er op z’n best uitzag; slechts een heel klein beetje nieuwgroei. Niets meer, geen ontwikkeld bladpaar. Dergelijke terughoudendheid in nieuwgroei heb ik nog niet echt vaker gezien bij een van mijn succulenten in bijna twintig jaar ervaring. Geheel toevallig had ik wel een soortgelijke ervaring met een andere succulent, ook gedurende dezelfde periode. Dit betrof een Eriospermum dregei, die ik ook toevallig rond dezelfde periode had aangeschaft. Ook deze plant is een winteractieve plant, en was dus ook in zomerrust op het moment van aanschaffen. Voor het najaar had ik uiteraard ook de verwachting dat deze plant wakker zou worden en al snel in actieve groei zou zijn. Maar ondanks dat ik via het water geven probeerde ook deze plant uit de zomerslaap te halen, gebeurde dit niet. Maar alles kwam uiteindelijk goed voor de zombies; zo de Monilaria in augustus 2015 uiteindelijk wakker was, zo schoot uit de E. dregei uiteindelijk ook een blad omhoog uit de in de grond begraven knol. Een jaar later bleek een andere Eriospermum, E. paradoxum, dit kunstje ook te herhalen.

De redden voor zowel de Monilaria alsook de Eriospermums zolang inactief te zijn blijft mij onduidelijk. Mijn manier van water geven is niet echt schokkend. Ik gebruik alleen regenwater. Veel beter dan dit kan het volgens mij ook niet echt. Ook heb ik mijn planten verpot in een zelfgemaakt leemrijk mengsel, waar bijna al mijn winteractieve planten in staan en er goed in lijken te doen. Kan het misschien aan het verpotten zelf liggen? De enige soort waar ik tot nu toe op dat gebied problemen mee heb is Pleiospilos nelii. In de meeste gevallen, hoe vaak ik het ook probeer, rotten de planten na verpotten binnen weken en soms dagen. Of ik nou wel of niet wacht met watergeven.

Terug naar Monilaria. Hoewel ik erg blij was dat mijn voormalig Monilaria “zombiei” eindelijk geheel ontwaakt was, viel me wel op dat van de tien koppen op de plant er twee zonder een nieuw bladpaar bleven. Een kop kan natuurlijk altijd afgestorven zijn, en ik was nieuwsgierig of dat ook in dit geval zo was. Ik pakte een mes en probeerde voorzichtig peuterend een laag van de buitenste uitgedroogde laag van de kop weg te halen. Al snel zag ik dat eronder nog groen weefsel zat. Een goed teken! Misschien hadden deze twee koppen gewoon een duwtje in de rug nodig, en hadden ze niet de mogelijkheid het nieuwe bladpaar goed langs de buitenste uitgedroogde laag te drukken? Ik heb de twee koppen geheel vrijgemaakt, in de hoop dat het bladpaar alsnog door zou groeien. Dat gebeurde helaas niet meer. Wel bleef het groen weefsel er netjes groen uit te zien. Dat schept vertrouwen voor volgend jaar, temeer ik er niet meer op hoef te rekenen dat het nog in de loop van het huidig groeiseizoen nog goed zou komen.

Zoals beschreven, kan een Monilaria een behoorlijk opstandig plantje zijn, en blijkbaar Eriospermum ook. Een prima les is geleerd toch niet al te snel in paniek te raken wanneer een plant zich gedurende een geheel groeiseizoen niet laat zien; een dood lijkende succulente plant kan altijd alsnog onverwacht opstaan uit de dood.

Behalve P. nelii…

Ontwaakte Monilaria sp. SH2211 uit Kalkgat.