Euphorbia globosa

Over deze bijzondere Zuid-Afrikaanse wolfsmelk schreef ik een uitgebreid artikel voor Succulenta (januari 2010). Hier wil ik nog even ingaan op de bijzondere bloeiwijze. Wat wij zien als een bloem is in feite een heel boeket. Iedere meeldraad is namelijk in feite een aparte bloem waarvan alle niet essentiële onderdelen zijn weggelaten. Alleen de meeldraad eindigend in de helmknoppen is dus overgebleven. De stamper is ook een aparte bloem. Al die bloemen samen met wat er nog omheen zit vormen wat een niet deskundige als “de bloem” ziet. In feite is het dus eigenlijk een bos bloemen. Maar in de botanie heet deze verzameling van bloemen een cyathium.

Euphorbia globosa behoort tot de sectie ‘Dactylanthes’ oftewel de vingerbloemigen. Als je naar de foto kijkt dan snap je die term onmiddellijk. De ‘vingers’ zijn uitgroeisels van de 5 (soms 4 of 6) nectarkliertjes die ieder cyathium heeft. De nectar wordt afgescheiden uit de wratachtige verhoginkjes. Bij E. globosa vinden we steeds 3 of 4, soms 5 ‘vingers’ per honingklier. Grappig op de foto is er  bij de bovenste honingklier eerst 3 vingers waren waarvan de middelste zich halverwege weer gedeeld heeft.

Vanuit het midden zien we hoe de stamper lang uitgegroeid is en de 3 lobbige stempel tussen 2 vingers door naar buiten steekt.

Rond de stamper vinden we de meeldraden. Bij euphorbia’s eindigen de meeldraden altijd in 2 helmknoppen. Stamper en meeldraden groeien vanuit een soort beker, involucrum geheten. Linksonder in de beker zien we 2 onrijpe helmknopen. Rechtsboven een meeldraad met 2 rijpe, stuifmeel producerende helmknoppen.

Als je goed kijkt dan zie je ongeveer halverwege deze meeldraad, ter hoogte van de bekerrand,  een soort ring rond de meeldraad. Dat is de overgang van bloemstengel naar meeldraad. Als de meeldraad (= bloem) uitgebloeid is dan valt deze van zijn bloemstengel af. Wat overblijft is een soort hol buisje. In de beker zien we ook een aantal bloemstengels waar de uitgebloeide meeldraad al van afgebroken is. Op de 3 vingers van de nectarklier rechtsonder zien we een paar van die afgebroken meeldraden liggen.

Verbluffend hoeveel er te zien is op een ogenschijnlijk simpele foto!