Astrophytum asterias cv ‘Super Kabuto’

Astrophytum asterias is vanaf zijn ontdekking door baron von Karwinski in 1843 altijd een uiterst zeldzame en daardoor ook felbegeerde plant geweest. De eerst gevonden planten werden naar Europa gestuurd waar ze na een paar jaar allemaal dood waren. Omdat de vindplaats onbekend was, moesten we het tot 1923 wachten tot de soort door de bekende “plantenjager” Fric toevallig in de botanische tuin van Mexico-City herontdekt werd. Via de gegevens van die tuin kwam men achter de natuurlijke groeiplaats, de Mexicaanse staat Tamaulipas. Later bleek de plant ook in Amerikaanse staat Texas voor te komen.

De eerste vondst was spectaculair omdat Astrophytum asterias bepaald niet beantwoordt aan het stereotiepe beeld dat men, zeker in die tijd, van cactussen had. Het waren grote platte schijven die volkomen doornloos waren. In plaats daarvan waren ze voorzien van een bescheiden patroon van fijne witte stipjes.

Als je meer wilt weten over A. asterias, lees dan het uitgebreide artikel van mijn hand dat in de Succulenta van juni 2015 verscheen.

Rond 1989 heeft deze toch al opvallende plant er een spectaculair ogende concurrent bij gekregen: de (cultuur)variëteit  ‘Super Kabuto’. Deze mutant heeft bij het uitdelen van de versierselen kennelijk vooraan gestaan. Met gulle hand zijn talloze grote viltige witte vlokken symmetrisch over de plant verdeeld. Ze grenzen zo dicht aan elkaar dat ze het groen van de plant bijna helemaal aan het gezicht onttrekken.

Waarschijnlijk is deze variëteit in Japan ontstaan. Vanaf ongeveer 1990 is hij ook in Nederland verkrijgbaar. Robert Mayer was de eerste die met tientallen (helaas op Hylocereus) geënte exemplaren op de Nijmeegse cactusmarkt verscheen. Ik heb toen 3 exemplaren bemachtigd (geruild tegen een bak Pereskiopsis entstammen). De plant op de omslag is er één van die drie.

Later heb ik van Robert een paar honderd zaden gekregen. Van de zaailingen is zo,n 30 à 40 % ook “Super Kabuto”. Op de foto hiernaast zie je 2 van die zaailingen uit 1998 in het zaaipotje (1 super en 1 gewoon) Ze waren toen 4 maanden oud en nog erg klein. Rond de plant zie je de ongeveer  2 mm grote korreltjes fijn aquariumgrind waarmee ik de zaaisels altijd afdek.

De cultuur verschilt niet van de gewone asterias en valt dus niet erg mee. Zoals bij alle Astrophytums kiemen de zaden bij een temperatuur van 28-30 ºC binnen enkele dagen en de zaailingen groeien goed. In gewone cactusgrond doen ze het prima, maar ook Seramis en lava zijn geschikt. Wel oppassen dat je de Super Kabuto’s niet te diep zet want dan heb je kans dat de wolvlokjes vocht uit de grond opzuigen en aan elkaar doorgeven waardoor de hele plant er erg vies uit gaat zien. Afstrooien met aquariumgrind is daarom aan te bevelen.

Astrophytum asterias groeit in de natuur in lemige grond onder struikgewas. Veelal tussen stenen.  In de zomer is het daar vaak  35ºC. Het kan in de winter ’s nachts ook dicht bij het vriespunt komen maar door de vele stenen die de warmte vasthouden staat de plant er dan toch warmpjes bij. Mijn ervaring is dat ze beter een beetje beschaduwd maar wel warm kunnen staan en dat ze in de groeitijd flink water moeten hebben. Als ze in de zomer te droog staan, sterven de wortels af en valt het niet mee om ze nog aan de groei te krijgen. Na een paar jaar beginnen meestal de problemen. Iedere winter vallen er wel een paar weg. Vaak een soort droogrot maar evengoed veranderen ze in een blubberige massa. Misschien is het toch een gevolg van zomerse droogte. Om de verliezen te compenseren zaai ik ieder jaar maar bij. Zo krijg je wel nooit grote planten, maar de kleine planten zijn eigenlijk toch mooier.