Eenvoudig zaden winnen van mesems

Zaden van mesems – zoals Conophytums, Titanopsis en Lithops – kunnen wat lastig uit de rijpe vrucht / capsule te halen zijn.

Het openen van de capsule zelf is niet moeilijk: als de capsule eenmaal door regen of gieten nat wordt, zal de capsule zich binnen een minuut openen. De ‘deksels’ boven elke kamer van een capsule schuift door het vocht open, en stelt de zaden in de kamer bloot aan de buitenwereld. Maar de zaden zijn soms zeer klein, en het kan wat gepriegel zijn om alle zaden uit de kamers van de capsule te halen. Zeker als de capsule vochtig is, en de zaden door het vocht eventueel ook aan de capsule geplakt blijven.

Een tip die ik gelezen heb ik een artikel van de Mesemb Study Group Bulletin (www.mesemb.org) in een uitgave van de jaren tachtig, is om de rijpe capsules in een glazen pot te doen. Giet er vervolgens wat water bij, ongeveer tot de helft van de pot. Schroef vervolgens de deksel stevig aan, en schudt enthousiast met de pot. Je zal zien dat de capsules open gaan, en alle zaden door het klotsend water vrij komen, en beginnen te zinken. Zo kan je erg makkelijk uit meerdere capsules tegelijk zaden winnen, zonder dat je een capsule één voor één moet ontdoen van zaden.

Schudt net zolang tot je het idee hebt dat alle zaden uit de capsules geschud zijn. Alle zaden zullen op de bodem van de glazen pot komen te liggen, de capsules en de afgebroken restanten van de capsules zullen gaan drijven. Door de pot te openen kan je alle capsules en restanten verwijderen, zodat je alleen nog het water en de zaden overhoudt. Heel voorzichtig kan je het water uit de pot schenken. Bij het laatste beetje water willen de zaden meestromen. Dit is het moment om het laatste beetje water door een koffiefilter (of leeg theezakje) te gieten. Het water loopt langzaam door de filter, terwijl de zaden achterblijven. De filter met de nog natte zaden laat je vervolgens drogen. Zeker in een warme broeikas droogt het zeer snel. De zaden kan je – eenmaal droog – makkelijk uit het filter schudden in een bakje.

Ik adviseer een glazen pot te nemen waarbij de rand vanuit het midden van de pot vlak loopt richting de deksel, en er geen randen of andere obstakels zijn. Het is namelijk wenselijk dat bij het schenken van het laatste beetje water in het filter ook alle zaden netjes meestromen. Heb je een gleuf of bolling in het glas, dan blijven veel zaden daarin steken. Sowieso zullen er altijd wel wat zaden op de rand van de glazen pot geplakt blijven als je het water uit de pot laat stromen. Met een plantenspuit kan je wat water op de zaden spuiten, zodat ze alsnog in de koffiefilter terecht zullen komen.

Deze manier van zaden winnen heb ikzelf geprobeerd, en ik moet zeggen dat het prettig en efficiënt werkt.

Dit artikel is in iets andere vorm eerder gepubliceerd op Cactusinfo.nl: http://cactusinfo.nl/index.php/zaaien/393-zaden-winnen-van-mesems, en naar verwachting zal het ook in de Mesemb Study Group Bulletin in de loop van 2016 worden gepubliceerd.